Historia - F-15 EAGLE

Idź do spisu treści

Menu główne:

Historia

F-15
Zanim powstał pierszy F-15
 
Samolot F-15 to konstrukcja tkwiąca koncepcyjnie w latach 60. XX wieku.
U podstaw opracowania F-15 legły prace majora USAF Johna Boyda i matematyka Thomasa Christie (zasada zachowania energii z punktu widzenia walki powietrznej), doświadczenia z walk powietrznych w Wietnamie oraz pojawienie się nowych radzieckich konstrukcji MiG-23 i MiG-25, zademonstrowanych publicznie w 1967 r.Możliwości Miga 25 wywołały zaniepokojenie na zahodzie,MiG-25 został zaprojektowany jako samolot przechwytujący operujący na dużej wysokości ,mogący latać z prędkością 2,8 Ma,F-4 phantom który był podstawowym samolotem myśliwskim US Air Force nie dorównywał Migowi pod wzgledem szybkości, pułapu .Dowódcy USAF często mówili iż F-4 prędzej stopi sie niz dogoni Miga. Wtedy zdano sobie sprawę z błędów w pojmowania iż to bombowce/ myśliwce bombardujące są najważniejsze dla lotnictwa i spowrotem wrócono do kwestii panowania w powietrzu.Potrzebny był samolot który wywalczy panowanie w powietrzu. Wstępne warunki, jakie miał spełniać myśliwiec projektu FX (Fighter eXperimental - myśliwiec doświadczalny), sformułowano i rozesłano do 13 firm lotniczych w grudniu 1965 roku.
Wymagania według których zrealizowano program F-X/F-15
1.Skrzydło zoptymalizowane dla dużych wartości przeciążenia przy prędkości Ma=0.9 na wysokości 10 000m, wolne od drgań flatterowych i buffetingu;
2.Wysoki stosunek ciągu do ciężaru samolotu dla osiągnięcia wysokiej energii manewrowania samolotu w całym zakresie dopuszczalnych parametrów lotu (minimum 0.95:1);
3.Minimalna prędkość Ma=2.5 na dużej wysokości;
4.Radiolokator impulsowo-dopplerowski o dużym zasięgu i zdolności do wykrywania i śledzenia celów na tle ziemi;
5.Jednoosobowa załoga zdolna do wykonania wszystkich działań
6.Nowoczesne wyposażenie kabiny z odpowiednim zobrazowaniem ,ze wskaźnikiem projekcji czołowej (HUD);
7.Żywotność płatowca nie mniejsza niż 4000 godzin lotu;
8.360-stopniowa widoczność z kabiny;
9.Wysoka sprawność techniczna, nakład pracy nie większa niż 11.3 godzin pracy obsługowych na jedną godzinę lotu;
10.Znaczącą korzystniejszy średni czas pomiędzy awariami elementów systemu awionicznego w stosunku do sprzętu obecnie używanego przez USAF;
11.Struktura płatowca o wysokiej przeżywalności na polu walki, zdublowane układy hydrauliczne, przewody paliwowe, elektryczne i podwójny układ sterowania
12.Możliośc autonomicznego uruchomienia silników, bez pomocy żadnego osprzętu naziemnego;
13.Międzykontynentalny zasięg do przebazowania samolotu bez tankowania w powietrzu;
14.Maksymalna masa startowa do przechwycenia celu powietrznego 18 150kg;
15.Niskie ryzyko opracowania płatowca, zespołu napędowego i awioniki, wszystkie elementy musza być sprawne w czasie prób.

 Były one jak na owe czasy bardzo wysokie, co wynikało z błędnej analizy możliwości samolotu MiG-25. Zachodni analitycy spodziewali się, iż za sprawą gigantycznych silników i dużej powierzchni skrzydeł MiG-25 jest samolotem bardzo zwrotnym za sprawą wysokiego stosunku ciągu do masy i małego obciążenia skrzydeł. Dopiero lata później okazało się, iż MiG-25 był samolotem przechwytującym o ograniczonej zwrotności. Program nabrał przyspieszenia w 1968 roku, po zaprezentowaniu nowych myśliwców radzieckich. Wymagania te to m.in. masa startowa nieprzekraczająca 20 ton, prędkość maksymalna 2.3-2.5 Macha, stosunek ciągu do ciężaru 0.95. 23 grudnia 1969 roku do realizacji został wybrany projekt firmy McDonnell Aircraft Company.Pierwszy lot prototypu odbył się 27 lipca 1972 roku, zaś 7 lipca 1973 roku oblatany został dwumiejscowy, szkolno-bojowy TF-15A. Produkcję seryjną rozpoczęto 1 marca 1973 roku, zaś pierwsze seryjne egzemplarze przekazano do jednostek 4 listopada 1974. Była to pierwsza wersja F-15A/B (oznaczenie F-15B zastąpiło używane wcześniej TF-15A).Ciekawostką jest, iż projektantom F-15 przyświecało zupełnie odmienne podejście, niż projektantom jego następcy F-22. F-15 został zaprojektowany tak, aby łączył w sobie wysokie osiągi z możliwie niskimi kosztami produkcji. W samolocie zastosowano między innymi łatwiejsze w produkcji skrzydło o zmiennym nachyleniu przekroju podłużnego, które charakteryzowało się nieco gorszymi osiągami, niż skrzydło z klapami na krawędzi natarcia, ale było tańsze w produkcji. Samolot okazał się niezwykle udany i był ogromnym zaskoczeniem dla konstruktorów radzieckich. Paweł Suchoj wątpił, czy uda się ZSRR stworzyć samolot o porównywalnych osiągach. Pierwszy prototyp radzieckiego T-10 ustępował mu na tyle, że zaniechano jego produkcji i gruntownie przebudowano, tworząc dzisiejszy Su-27.Mimo to samolot miał również słabe strony. Największą był bardzo mały zasięg, co wymusiło na konstruktorach dodanie dodatkowych konforemnych zbiorników, które jednak pogarszają osiągi samolotu, zwiększając jego masę oraz powierzchnię poprzeczną samolotu, co zwiększa stawiany przezeń opór. Dostawy nowszej wersji F-15C rozpoczęły się w 1979 roku. Jej prototyp został oblatany 26 lutego 1979 roku. Modyfikacje obejmowały m.in. zwiększenie o 907 kg pojemności zbiorników wewnętrznych i modernizację instalacji paliwowej tak, by możliwe było zabieranie większej liczby podwieszanych zbiorników paliwa. Wersję tę poddano od grudnia 1984 roku modernizacji MSIP II (Multi Stage Improvement Program), obejmującej instalowanie w nowo wyprodukowanych egzemplarzach nowej awioniki (m.in. radaru Hughes APG-70 w miejsce radaru APG-63, nowego urządzenia ostrzegawczego ALR-56C i zakłócającego ALQ-135 oraz wyrzutni celów pozornych ALE-45). Równolegle dostarczano F-15D, które - podobnie jak F-15B - były maszynami dwumiejscowymi. W drugiej połowie lat 80. opracowano dwumiejscową uderzeniową wersję samolotu - F-15E.
Łącznie wyprodukowano ok. 1300 samolotów wszystkich wersji. Sprzedaż samolotu kontynuowana jest na eksport, np. ostatnio Korea Południowa zamówiła 40 samolotów.  W USAF jest zastępowany przez F-22 Raptor. Projektowano także wersję rozpoznawczą i pokładową tego samolotu (RF-15 i F-15N).

F-15 udowodnił skuteczność bojową w starciach na Bliskim Wschodzie, m.in. z samolotami syryjskimi nad doliną Bekaa w 1982 r. oraz w pojedynczych walkach powietrznych pomiędzy maszynami izraelskimi a syryjskimi MiG-ami. Izraelczycy na F-15 zestrzelili większość z 48 samolotów syryjskich. W 1981 roku izraelskie F-15 stanowiły eskortę rajdu na iracki reaktor Osirak pod Bagdadem. W 1991 roku amerykańskie i saudyjskie F-15A i C zestrzeliły 34 irackie samoloty i 3 śmigłowce, zaś F-15E były używane do atakowania celów naziemnych, głównie na głębokim zapleczu. W tym czasie za sprawą zestrzelenia kilku MiG-ów-25 został nazwany przez pilotów "Foxbat killer". Do dziś piloci latający na F-15 zestrzelili 104 samoloty i śmigłowce wroga.

Dane techniczne (F-15C)

  • Załoga: 1: Pilot
  • Długość: 63 m 9 (19,43 m)
  • Rozpiętość skrzydeł : 42 ft 10 (13,05 m)
  • Wysokość: 18 ft 6 in (5,63 m)
  • Powierzchnia skrzydeł: 608 ft² (56,5 m²)
  • Płat : NACA 64A006.6 korzeń, NACA 64A203 
  • Masa własna : 28.000 funtów (12.700 kg)
  • Loaded waga: 44.500 funtów (20.200 kg)
  • Max. masa startowa : 68.000 funtów (30.845 kg)
  • Kogeneracja : 2 × Pratt & Whitney F100 -100 lub -220
  • Pralnia ciąg: 14.590 funtów siły  (64,9 kN) każda
  • Siła z dopalaczem : 23.770 funtów siły do -220  (105,7 kN do -220) każda
  • Pojemność zbiornika paliwa: 13.455 funtów (6.100 kg) wewnętrznych 
  • Wydajność

Maksymalna prędkość :
Duża wysokość: Mach 2.5+ (1,650+ mph, 2,665+ km / h)
Niska wysokość: Mach 1.2 (900 mph, w 1450 kilometr na godzinę)
Promień bojowy : 1061 (1222 km NMI, 1967 km) do misji i przechwytywania
Zakres działania : 3450 km (3000 NMI , 5550 km) z konforemnych zbiorników paliwa oraz trzech zewnętrznych zbiorników paliwa
Pułap : 65000 m (20000 m)
Prędkość wznoszenia : > 50.000 ft / min (254 m / s)
Skrzydło ładowania : 73,1 lb / ft ² (358 kg / m²)
Thrust / waga : 1,07 (-220)
Maksymalna projektowanie g -load: 9 g
 
Wróć do spisu treści | Wróć do menu głównego